آموزش حروف گرجی
منطقه ی شمال غربی قفقاز که شامل زبان های آبخاز – آدیقی می شود .
منطقه ی شمال شرقی قفقاز که شامل زبان های ناخی – داغی می شود .
منطقه ی جنوب قفقاز که شامل زبان های کارتولی (گرجی) می شود .
به گروه زبان های کارتولی زبان های ایبری نیز گفته می شود که این واژه نام گرجستان شرقی در زبان یونان بیزانس می باشد.
گروه کارتولی شامل زبان های : گرجی ، مگرلی ، لاز و سوان است .
زبان گرجی به زبان ادبی و علمی از زبان های کارتولی اطلاق می شود و زبان شناخته شده رسمی کشور گرجستان می باشد .
لهجه های زبان گرجی به دو گروه لهجه های شرقی و غربی تقسیم می شود که البته تفاوت عمده ای وجود ندارد
و قرار گرفتن رشته کوه سورام سبب ایجاد چنین تفاوتی در لهجه های گرجی شده است .
خط گرجی
یکی از قدیمی ترین سیستم های نوشتاری جهان خط گرجی است . بر اساس روایات تاریخی که در کتاب باستانی سرگذشت کارتیل آمده است ،
خط گرجی در دوره ی استقرار دولت گرجستان شرقی یا همان ایبریا در ۴ قرن پیش از میلاد حضرت عیسی (ع) اختراع شده است
و گفته می شود که پارناواز اولین پادشاه کارتیل (گرجستان شرقی) الفبا را اختراع کرد .
ولی با استناد به آثار مکتوب گرجی که در دست پژوهشگران قرار دارد ، تاریخ موثق نوشتار گرجی به قرن ۴ میلادی باز می گردد .
قدیمی ترین سنگنبشته ی گرجی به وسیله ی کوربو باستان شناس ایتالیایی در فلسطین کشف شد و تاریخ کتابت آن در حدود سال ۴۳۳ میلادی تعیین گردیده است .
در سرزمین گرجستان قدیمی ترین اثر خطی سنگنبشته ای است که بر دیوار کلیسای بولنیسی واقع در جنوب گرجستان وجود دارد
و تاریخ کتابت آن به سال ۴۹۲ میلادی تخمین زده شده است .
باید در نظر داشت که در اکتشافات اخیردر ایالت کاختی گرجستان اشیایی به دست آمده است
که درحدود ۱ قرن پیش از میلاد حضرت مسیح (ع) بر روی آن ها جملات کوتاهی به زبان گرجی نوشته شده است .
الفبای گرجی
الفبای گرجی نتیجه ی تطور الفبایی است که از قرون وسطی در گرجستان رایج بود .
الفبای گرجی دارای ۳۳ حرف است که به صامت و مصوت تقسیم می شود . در زبان گرجی ۵ مصوت (ა–ე–ი–ო–უ) و ۲۸ صامت وجود دارد و از چپ به راست نوشته می شود .
الفبای گرجی
ტარტبბანბღანღوვინვ
مشابه فارسی | نام حرف | الفبای گرجی | مشابه فارسی | نام حرف | الفبای گرجی |
س | სან | ს | بین اَ و آ | ან | ა |
ندارد (۳) | |||||
او | უნ | უ | گ | გან | გ |
پ | ფარ | ფ | د | დონ | დ |
ک | ქან | ქ | اِ | ენ | ე |
ندارد (۴) | |||||
ق | ყარ | ყ | ز | ზენ | ზ |
ش | შინ | შ | ت | თან | თ |
چ | ჩინ | ჩ | ای | ინ | ი |
ندارد (۵) | ცან | ც | ندارد (۱) | კან | კ |
ندارد (۶) | ძილ | ძ | ل | ლას | ლ |
ندارد (۷) | წილ | წ | م | მან | მ |
ندارد (۸) | ჭარ | ჭ | ن | ნარ | ნ |
خ | ხან | ხ | اُ | ონ | ო |
ج | ჯან | ჯ | ندارد (۲) | პარ | პ |
ه | ჰაე | ჰ | ژ | ჟან | ჟ |
ر | რაე | რ |
همانگونه که در جدول مشاهده می شود ، حروف الفبای گرجی به همان صورت که در واژه ها نوشته می شود تلفظ می شوند
و این یکی از خصوصیاتی است که خواندن زبان گرجی را آسان ساخته است و به همین دلیل است که تنوعی از مصوت ها در این زبان وجود دارد .
مثلا در زبان فارسی آوای «Z» به اشکال «ذ،ز،ض و ظ» ممکن است . اما در زبان گرجی برای هر آوایی یک حرف الفبا وجود دارد .
و اما می رسیم به توضیح برای آن دسته از حروفی که مشابه فارسی ندارند .
۱ – صامت «კ» مشابه فارسی ندارد و تقریبا مانند حرف «ქ» است ، با این تفاوت که باید بدون دَمِش تلفظ شود
۲ – صامت «პ» مشابه فارسی ندارد و تقریبا مانند حرف «ფ» است ، با این تفاوت که باید بدون دَمِش تلفظ شود
۳ – صامت «ტ» مشابه فارسی ندارد و تقریبا مانند حرف «თ» است ، با این تفاوت که باید بدون دَمِش تلفظ شود
۴ – صامت «ღ» مشابه فارسی ندارد و از ترکیب دو صامت «غ» (عربی) و «გ» پدید می آید
۵ – صامت «ც» مشابه فارسی ندارد و از ترکیب دو صامت «თ» و «ს» پدید می آید
۶ – صامت «ძ» مشابه فارسی ندارد و از ترکیب دو صامت «დ» و «ზ» پدید می آید
۷ – صامت «წ» مشابه فارسی ندارد و از ترکیب دو صامت «ტ» و «ს» پدید می آید
۸ – صامت «ჭ» مشابه فارسی ندارد و از ترکیب دو صامت «ტ» و «შ» پدید می آید